Για τους απλούς πολίτες και για την αγορά που στενάζει δεν υπάρχει δίλημμα. Δε συμβαίνει όμως το ίδιο με τους τεχνοκράτες του υπουργείου Οικονομικών αλλά και την ίδια την πολιτική ηγεσία που υπό το άγρυπνο βλέμμα και την ασφυκτική πίεση της τρόικας, αδυνατεί μέχρι στιγμής να βρει οδό διαφυγής από το φαύλο κύκλο της μείωσης μεν των ελλειμμάτων αλλά με αντίτιμο την οικονομική ασφυξία και την ύφεση....
Τελευταίο θύμα αυτού του αδιεξόδου φαίνεται πως είναι το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Για όσους ενδεχομένως αγνοούν τη σημασία αυτών των τριών λέξεων πρέπει να επισημάνουμε ότι το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ιστορικά και ουσιαστικά τον "αναπτυξιακό βραχίονα" της χώρας και ιδιαίτερα της Περιφέρειας. Είναι δηλαδή το βασικό χρηματοδοτικό μέσο όλων σχεδόν των έργων, υποδομών και δραστηριοτήτων που γίνονται και ασκούνται εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα, τροφοδοτώντας με οξυγόνο και αίμα την πραγματική οικονομία, λύνοντας πολλά προβλήματα της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων και δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Σε επίπεδο Κρήτης με πόρους του ΠΔΕ γίνονται από δεντροφυτεύσεις και πεζοδρομήσεις μέχρι δημοτικά στάδια και περιφερειακοί δρόμοι. Από οικοτουριστικές διαδρομές και έργα ύδρευσης, μέχρι η αναστήλωση του Πανανείου... Τα τελευταία χρόνια το ΠΔΕ χρησιμοποιείται ουσιαστικά ως "συγχρηματοδοτούμενο σκέλος" στα Κοινοτικά Προγράμματα Στήριξης, με τελευταίο το ΕΣΠΑ. Αποτελούν δηλαδή το μέρος της εθνικής συμμετοχής ώστε να πάρουμε τα, πολύ μεγαλύτερα, ποσά των κοινοτικών ενισχύσεων.
Θυσία στο βωμό του προϋπολογισμού
Τώρα όλα αυτά κινδυνεύουν με σοβαρότατες περικοπές, καθώς όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι ετοιμάζεται νέο, μεγάλο ψαλίδι στα κονδύλια των δημόσιων επενδύσεων που φαίνεται ότι θα "πληρώσουν" το άνοιγμα του ελλείμματος του 2009 που αποκαλύφθηκε πρόσφατα. Θυμίζουμε ότι αρχικά το ΠΔΕ για το 2010 ήταν 10,3 δισ. ευρώ. Σήμερα θεωρητικά και μόνον βρίσκεται στο 9,2 δισ. ευρώ καθώς αναμένεται μετά βεβαιότητος νέα περικοπή μέχρι τέλους του χρόνου κατά 500 εκατ. ευρώ (όπως εύχεται η κυβέρνηση) ή και κατά 1 δισ. ευρώ, όπως μάλλον θα επιβάλει η τρόικα και όπως ήδη εκτιμά στην τελευταία έκθεσή του και το ΔΝΤ. Από τα 10,3 δισ. ευρώ δηλαδή θα φτάσουμε αισίως στα 8,2 δισ. που σημαίνει μείωση πάνω από 20% του αρχικού προϋπολογισμού!
Για το 2011 τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, καθώς το προσχέδιο του προϋπολογισμού που έχει κατατεθεί στη Βουλή προβλέπει ότι το ΠΔΕ θα διαμορφωθεί στα 8,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,5 θα είναι το εθνικό σκέλος (δηλαδή θα χρηματοδοτήσει έργα με αμιγώς εθνικούς πόρους, κατά κανόνα μικρά με σημαντική ωστόσο τοπική σημασία) και τα υπόλοιπα 6,2 δισ. θα είναι το συγχρηματοδοτούμενο μέρος, δηλαδή η εθνική συμμετοχή για τα προγράμματα του ΕΣΠΑ 2007-2013 των οποίων ως γνωστόν η απορροφητικότητα μόλις έχει ξεπεράσει το διψήφιο ποσοστό.
Τι σημαίνει τώρα όλο αυτό πρακτικά; Ότι αν ακολουθηθεί η σημερινή τάση περικοπής του ΠΔΕ και στα δυο επόμενα έτη (και τίποτα δε δείχνει ότι αυτό μπορεί να αλλάξει), τότε αυτά τα 2,5 δισ. του εθνικού σκέλους είναι τα πρώτα που κινδυνεύουν να κοπούν. Αυτό πάλι με τη σειρά του σημαίνει ότι μηδενίζονται οι εθνικές επενδύσεις και μένουν στον "αέρα" μια σειρά έργα, κυρίως στην Περιφέρεια (δρόμοι, αναπλάσεις, αντιπλημμυρικά, αποχέτευση κ.λπ.) τόσο υπουργείων όσο κυρίως Νομαρχιών (στο εξής Περιφερειών) και Δήμων που δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν στα κοινοτικά πακέτα! Πολλά μάλιστα από αυτά είναι υπόλοιπα ή "ουρές", όπως λέγονται, άλλων μεγάλων έργων που πρέπει οπωσδήποτε να ολοκληρωθούν για να γίνουν λειτουργικά.
Επίσης τίποτα δε διασφαλίζει ότι θα σωθούν και επενδυτικά προγράμματα και έργα που έχουν ενταχθεί και στο ΕΣΠΑ. Με δεδομένη τη χαμηλή απορροφητικότητα, αν η απόκλιση από τα μεγέθη του προϋπολογισμού είναι μεγάλη, τότε ενδεχομένως να "θυσιαστούν" και αυτά.
Η προοπτική μείωσης του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για το 2011, όπως αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό, δεν κατανέμεται ισομερώς στα διάφορα υπουργεία. Ο μεγάλος χαμένος και εκείνος που φαίνεται κυρίως να την πληρώνει είναι το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, οι πόροι του οποίου από το ΠΔΕ του επόμενου έτους θα υποστούν δραστική περικοπή κατά 50,86% (!) και από 2 και πλέον δισ. μόλις και θα φτάσουν το 1 δισ.! Αυτό σημαίνει ότι πολλά έργα για την ανάπτυξη της Περιφέρειας δε θα εκτελεστούν, ενώ πρόβλημα θα υπάρξει και με τις δυνατότητες χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων που θα υποβληθούν στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού νόμου.
Υπάρχουν όμως και κερδισμένοι, όπως το υπουργείο Εσωτερικών, που λόγω του «Καλλικράτη» θα δει το σκέλος του ΠΔΕ που το αφορά να αυξάνεται κατά 146,5% και να ξεπερνά τα 2 δισ. από τα 831 εκατ. του 2010 και αυτό είναι ένα καλό νέο για την Περιφέρεια που αναμένεται να μετριάσει κάπως τις ζημιές, αν βεβαίως με τα χρήματα αυτά χρηματοδοτηθούν αμιγώς επενδυτικά σχέδια και έργα. Στα ίδια επίπεδα θα μείνει το ΠΔΕ του υπουργείου Υποδομών με 2,5% δισ. (τα τρία αυτά υπουργεία απορροφούν το 65% του συνολικού ΠΔΕ), ενώ ακολουθεί το υπουργείο Παιδείας, οι δαπάνες του οποίου θα αυξηθούν κατά 71%.
Τώρα πλέον όλες οι ελπίδες για επενδύσεις και ανάπτυξη επικεντρώνονται στο νέο αναπτυξιακό νόμο, που όμως καθυστερεί χαρακτηριστικά, και φυσικά στην ταχύτερη απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ. Όμως και εκεί τα "σύννεφα" που έχουν μαζευτεί είναι πολλά. Για αυτά όμως θα μιλήσουμε μια άλλη φορά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου